top of page

 

Чурапчы чараӊын Горнай тыатын

       Суугунун истэ истэлэр,

       Сарсыарда туман халыӊ сабыытын

       Сахалар тэлэн иһэллэр.

 

         А5а дойду сэриитигэр хаhан да умнуллубат биир алдьархайынан Ильмень күѳллээ5и улахан хаан тохтуулаах кыргыhыы буолар.

         Саха сириттэн барбыт саллааттар 19, 20, 21, 22-с хайыhар биригээдэтигэр киллэриллибиттэрэ. 1942 с. бала5ан ыйын 18 күнүгэр командование анал бирикээhинэн 19-с туспа хайыhар биригээдэтэ тэриллибитэ, састаабыгар 597 саха уола баара. 1943 сыл  тохсунньу 10 күнүттэн  фроӊӊа  ыытыллыбыта уонна олунньу 23 күнүгэр Ильмень күѳлгэ элбэх сиэртибэлээх ынырыктаах кыргыhыыга кыттыбыта. Биhиги оройуоммутуттан бу кыргыhыыга 89 чулуу уолаттарбыт актыыбынай кыттыыны ылбыттара уонна хорсун быhыыны кѳрдѳрбүттэрэ.

         1942 с. сэтинньи 30 күнүгэр 19-с хайыhар биригээдэтин  командованиета Саха сирин  үлэлээн иитиллээччилэригэр хаhыакка анаан сурук ыыппыта. Онно этиллэринэн: «…биhиги  19-с туспа хайыhар биригээдэбитигэр элбэх саха уолаттара, ыарахан байыаннай үѳрэ5и үѳрэнэн,  толору бэлэми аастылар уонна фроӊӊа барарга бэлэмнэр.  Кыhыл армеецтар М.Н.Андреев, А.Ф.Павлов. Е.А.Заровняев, Н.Н.Андреев, И.Г.Петров,  бары Горнай оройуонтан,  бойобуой быhыыга-майгыга, Сталин бирикээhин  толорорго бэлэмнэр, сэрии сэбин  туйгун сыана5а баhылаатылар». Бу сурук республика хаhыаттарыгар «Кыымӊа»,  «Социалистическая Якутия5а» 1942 с. ахсынньы ый 20 күнүгэр бэчээттэммитэ. Ильмень күѳлгэ буолбут ынырыктаах кыргыhыыга биhиги уолаттарбыт ѳстѳѳ5у утары геройдуу охсуспуттара.

         Биир  дойдулаахтарбыт, ыраах Горнай сириттэн, Ильмень күѳлгэ тиийэн, тѳрѳѳбүт Ийэ дойдуларын иhин олохторун  толук уурбуттара. Хорсунтан хорсун  дьоннорбут Улуу дьыалалара үѳрэтиллэ, үйэтитиллэ турдун, умнуллубатын.

Ильмень куел кыргыhыытын кыттыылаахтара

 

1 АТАМАЙ НЭЬИЛИЭГИТТЭН

Колесов Прокопий Григорьевич(Лоппой)

1915с.т. 1-Атамай,Уунэр колхоз. 1942 с. ын,ырыллыбыт. 19-с ТХБ- н. састаабыгар киллэриллэр Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыыны ылбыт.Онтон Кыьыл Знамялаах 39-с гвардейскай сд. 117 гв.сп. гвардеец рядовойа.1943-с. атырдьах ыйын 10 кунугэр сэриилэьэ сылдьан олбут.Ун,уо5а Сталинградскай уобалас, Славянскай ор.Долино дэр. харайыллыбыт.

 

Кривошапкин Илья Семенович

1920 с.т. Атамай, «Кыьыл Бартыьаан» к-з. 1942с. сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. 1943 с. олунньу ыйга 19-с ТХБн састаабыгар Ильмен куол хапсыьыытыгар кыттыыны ылбыт. 1944 с. тохсунньу ый 20 кунугэр сэриигэ олбут,Калининскай уоб. Новосокольнинскай ор. Никитино дэриэбинэ5э комуллубут.

 

Обутов Илья Егорович

1918 с.т. 1 Атамай «Кыьыл Бартыьаан» к-з.Сэриилэьэр Армия5а 1942 с. ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр, уьус туспа батальонугар киирсэр,1943 с. олунньу ый 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта. Балаюте дэр таьыгар чэпчэкитик бааьыран, эмтэнэн утуорэн баран атын чааска сылдьан Германия5а тиийэ сэриилэспитэ.1946 с. демобилизацияланан торообут дойдутугар эргиллибитэ. 1948 с. хомолтолоохтук олбут.


Петров Петр Егорович

1922 с.т. 1 Атамай 1943 с.19-с ТХБр хайыьар батальонун рядовойа. Ильмень куол хапсыьыытыгар кыттан, атын дэриэбинэни босхолооьунн,аолунньу ый 26 к. 1943 с. олбутэ. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Взвад дэр. комуллубут.

 

Прокопьев Семен Николаевич

1919 с.т. 1 Атамай,1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыта.Кини 1943 с. олунньу ыйга 19-с ТХБр састаабыгар киирсэр Ильмен куол кыргыьыытыгар кыттыбыта.1943 с. кулун тутар 17 к. сэриилэьэ сылдьан олбут.Ленинградскай уоб.Старорусскай ор. Медведино дэр. со5уруу илин 1км сиргэ,ойуурга комуллубут.

 

Данилов Семен Дмитриевич II

1920 с.т. 1 Атамай. (Уунэр олох)  к-з.1942 с. Горнайтан барбыта.1943 с.  Ильмень куол сэриитин кыттыылаа5а. 1943 с. кулун тутар 19 к. сэриилэьэ сылдьан олбут.99 гв.  сд. 87 сп рядовойа.

 

Данилов Семен Дмитриевич

1919 с.т. 1 Атамай. Кыьыл Бартыьаан к-з, Армия5а 1942 с.ын.ырыллыбыта.Ленинград блокадатын босхолооьун кыттыылаа5а. 1944 с. 54 сп састаабыгар сэриилэьэ сылдьан хан.ас илиитигэр улаханнык бааьыран муус устар 28 к. дойдутугар эргиллибитэ.1985с. ыалдьан олбутэ.

 

Игнатьев Иван Михайлович (Хомулла5ас)

1917 с.т. 1 Атамай. 1942  с. Армия5а ын,ырыллыбыта Бастаан 19-с. ТХБр састаабыгар Уралга байыаннай бэлэмнэниини бара сылдьан ыалдьан,1943 с. тохсунньуттан ыам ыйыгар диэри байыаннай госпитальга эмтэммитэ.Утуорэн баран баран биир сыл сапернай чаастарга сулууспалыыр, куораттары чолугэр туьэриигэ, ыраастааьын,н,а улэлиир,1945 с. Будашепт куораты босхолооьун,н,а   сэриилэьэр, салгыы Вена куораты босхолооьун,н,а туоьугэр араанньы буолан эмтэнэр.1946 с. демобилизацияламмыта.1993 с. бала5ан ыйын 14 к. ыалдьан олбутэ.

 

Игнатьев Исай Михайлович

1922 с.т. 1 Атамай, Кыьыл Бартыьаан к-з.!942 с. сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. Уралга байыаннай уорэххэ сылдьан,ыалдьан торообут дойдутугар ыытыллыбыта.Аара суолга кэлэн иьэн,ата5ын тоьутан.дьиэтигэр кэлэн 1943 с. алтынньы 2 кунугэр ол бааьыттан олбутэ.

10.Тимофеев Петр Григорьевич- 1917 с.т. 1 Атамай. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта. 1943 с. муус устар 12 кунугэр сэриигэ олбут.Ленинградскай уоб.Залучскай ор. Бор дэриэбинэтигэр комуллубут. Буойун 21 ТХБ-гэр сылдьан Ильмень куолгэ сэриилэспит. 

 

2 АТАМАЙ НЭЬИЛИЭГИТТЭН.

 

Аввакумов Христофор Иванович

1922 с.т. 2-с Атамай. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта  1943 с.олунньуга 19-с. ТХБр сылдьан байыаннай госпитальга киирбат. 1943 с. алтынньы 23 кунугэр Киевскай уоб. Дымерскай ор. Синяк сэл. Сура5а суох суппут. Маны таьынан 2-с. Атамай нэь. Сэбиэтигэр кини 1945 с. Дьокуускайга кэлэн сэриигэ ылбыт бааьыттан олбут курдук суруллубут.

 

Афанасьев Кирилл Николаевич

1917с. т. 2 –с Атамай, Чкалов к-з. 1942 с. ын,ырыллыбыта. Бастаан 19-с ТХБр сылдьан Уралга байыаннай уорэ5и ааьан, 1943 с. тохсунньу 3 к. 19-с саппаас хайыьар полкатыгар коьуруллубут, кэнники ыалдьан госпитальга эмтэнэн, 1943 с. муус устар 20 к. доруобуйатын туругунан босхолононтторообут дойдутугар кэлбитэ. 1961 с. алтынньы 6 к. Бэрдьигэстээххэ олорон сэллик ыарыыттан олбутэ.

 

Иванов Василий Иннокентьевич

1923 с.т. 2-с Атамай. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта. Кини 19-с ТХБр састаабыгар киллэриллэн, Ильмень куол кыргыьыытыгар 1943 с. олунньу ый 23 к. суох буолбута биллэр. 19-с ТХБр рядовойа.

 

Максимов Егор Иванович

1914 с.т. 2-с Атамай. 1924 с. сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. Кини 19-с ТХБр сатаабыгар киирсэн,ити сыл  тохсунньуга сура5а  суох суппутэ. 19-с ТХБр рядовойа.

 

Степанов Михаил Николаевич

1921 с.т. 2-с Атамай. 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыта. Кини 1943 с. олунньу 23 к. ТХБр сатаабыгар сылдьан, Ильмэнь куол кыргыьыытыгар кыттыбыта.Кэлин 142 сп рядовой саллаата. Сэриилэьэ сылдьан  1943 с. алтынньы 30 к. ылбыт бааьыттан 280№-дээх ЭГ олбут.

 

Федоров Петр Иннокентьевич

1921 с.т. 2-с Атамай. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. «Ньаалбаан» тороппут уола,атын аймахтарыгар иитиллибит. 19-с. ТХБр састаабыгар киллэриллэн 1942 с. тохсунньуга диэри сылдьыбыт,онтон кэлин ханнык б/ ч сыьыарыллыбыта, хана барбыта чуолкайа суох.

 

Яковлев Дмитрий Афанасьевич

1921 с.т. 2-с Атамай. 1942 с. ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар тубэьэн Ильмень куоллээ5и кыргыьыыттан тыыннаах хаалбыта. Кэлин мина оскуолкатыгар тоботун ун,уо5ун улту тэптэрэн,ыараханнык бааьыран Иркутскай к. 1220 №-дээх ЭГ алта ый устата эмтэммитэ. Инбэлиит буолан 1943 с. бутуутэ торообут дойдутун булбута.1960 с. Кэбээйигэ коьон олохсойбута. 1975 с. Кэбээйи сэлиэнньэтигэр олорон ыалдьан олбутэ.

 

БЭРДЬИГЭСТЭЭХ НЭЬИЛИЭГИТТЭН.

 

Дьячковскай Прокопий Михайлович

1919 с.т. Бэрдьигэстээх «Маай» к-з. Похуом уола. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта. Кини 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн 1943 с. олунньу ый 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар олбутун курдук биллэрии баара. Онтон кэлин биллибитинэн 1943 с. сэтинньи 2 к. 5775 №-дээх госпитальга олбутун туьунан биллэрии эмиэ баара. Кини Ярославль к. Ленонтьевскай кылабыыьатыгар кумуллубут.

 

Павлов Андрей Филиппович

1921 с.т. Бэрдьигэстээх. 1942 с. Армия5а ын.ырыллыбыт. 19-с ТБХр 1 батальонун рядовойа. 1943 с. Ильмень куол алдьархайын этэн,н,э туораан, Взвад дэр. босхолооьун,н,а кыргыьыыга  22 саастаа5ар олбутэ. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Взвад дэр. комуллубут.

 

Федоров Петр Михайлович

1917 с.т. Хан,алас. 1934 сылтан Горнайга учууталлыы сылдьан 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыт. 1943 с. олунньу 23 к. 19-с ТХБр састаабыгар батальон политругунан Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыыны ылбыта. Кэнники Соликамскай танковай училища5а уорэнэн Т-34 танка механик- водитель буолан,3- с Прибалтийскай фронт 10 гв. Тк 186 биригээдэтин састаабыгар сылдьан Латвияны босхолоспута, Кенигсберг к. ылсыбыта барыта 4 таанка умайбыта, бэйэтэ иккитэ бааьырбыта. Кыьыл Сулус. А5а дойду сэриитин 2ст. орденнарга туьэриллибитэ. 1945 с. алтынньы ыйгы Горнайга эргиллэн кэлэн, партийнай улэьитинэн, учууталынан,директорынан ситиьиилээхтик улэлээбитэ.1975с. от ыйын 26 к. Бэрдьигэстээхэ ыалдьан олбутэ.

 

КИРОВСКАЙ НЭЬИЛИЭГИТТЭН.

 

Аргунов Александр Николаевич

1918 с.т. Кировскай, « Кыьыл былаах» к-з. 1942 с. сэриигэ ын,ырыллыбыта. Кини бастаан 19-с ТХБр састаабыгар Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга кыттыбыта, онтон 1083 сп рядовой. 1944 с. олунньу 28 к. ун,а санныгар ыараханнык бааьырбыта. 1944 с от ыйын 8 к. сэриилэьэ сылдьыбыт бааьытан инбэлиит буолан босхоломмута.1978 с. ахсынньы 7 к. дойдутугар Аьыма5а олорон ыалдьан олбутэ.

 

Александров Василий Михайлович

1923 с.т. 2-с Одуну, Киров к-з. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. Сэриилэьэ сылдьан 1943 с. атырдьах ыйын 9 к. Курскай туьаайыытыгар сура5а суох суппутэ.

 

Аргунов Петр Павлович

1921 с.т. Кировскай нэь. Калинин к-з. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр 1 туспа хайыьар батальонун рядовойа, Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыыны ылбыт 1943 с. кулун тутар 10 к. сэриилэьэ сылдьан, остоох  буулдьатыттан олбутэ. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Взвад  дэр комуллубут.

 

Данилов Петр Никифорович

1920 с.т. Кирвскай нэь. 1942 с. сэриигэ ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыыны ылбыта. 1943 с. кулун тутар ый 9 к. сэриигэ олбут. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Яшкино дэр. комуллубут.

 

Дьячковскай Ефим Авксентьевич

1920 с.т. 2-с Одуну,Коммуна к-з. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыта. Ленинградскай фрон,н,а, бастаан 19-с ТХБр састаабыгар сылдьан сэриилэспитэ,онтон туспа стрелковай биригээдэ5э киирсэн сэриилэспитэ. 1943 с. ун,а илиитигэр ыараханнык бааьырбыта, эмтэнэн баран 1944 с. торообут дойдутугар кэлбитэ. Сэриигэ «Хорсунун Иьин» мэтээлинэн на5араадаламмыта. 1958 с от ыйын 8 к. Бэрдьигэстээхэ ыалдьан олбутэ.

 

Дьячковскай Семен Федорович

1922 с.т. 2-с Одуну, Коммуна к-з. 1942 с ба5а оттунэн тылланан сэриигэ барбыта.1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта. Онтон кэнники 7 гв.сд. 20 сп. 26 гв.сп.састаабыгар  сэриилэспитэ хан,ас хара5ын улаханнык бааьырбыта. Хорсун быьыытын иьин «Кыьыл Сулус» орденынан,мэтээллэринэн на5араадаламмыта. 1994 с. муус устар 27 к. Бэрдьигэстээххэ ыалдьан олбутэ.

 

Оленов Александ Матвеевич

 1921 с.т. Кировскай нэь. 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Уралга Бершеть байыаннай лаа5ырыгар уорэнэ сылдьан, 1942 с. ахсынньы 9 к. икки ата5ын тарбахтарын улутэн дойдутугар тонон кэлбитэ.Бэрдьигэстээх уонна Одуну нэьилиэктэригэр Сэбиэт бэрэсэдээтэлинэн улэлээбитэ.1966 с. «Улэ5э туйгунун иьин» мэтээлинэн на5араадаламмыта. 1993 с. атырдьах ыйыгар оттуу сылдьан сура5а суох суппутэ

 

Оленов Николай Степанович

 1922 с.т. Кировскай нэь. Калинин к-з, Горнайтан Армия5а 1942 с. ын,ырыллыбыта. 1943 с. кулун тутар 6 к.ССРС ИДЬНК оьуобай отделын уураа5ынан ыытыллыбыта. 19-с ТХБр туспа батальонун рядовойа. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Взвад  дэр комуллубут.

 

Павлов Савва Григорьевич

 1922 с.т. Кировскай нэь. Калинин к-з. Сыьыыкыын уола. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыт. 19-с. ТХБр 1 хайыьар батальонун рядовойа. Кини Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга кыттан., этэн,н,э куолу туораан Взвад дэр. остоохтон  босхолооьун.н,а кыттыбыта. Тэн.э суох кыргыьыыга остоох буулдьатыттан 1943 с. олунньу 26 к. олбут. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Взвад  дэр комуллубут.

 

Платонов Кирилл Степанович

 1909 с.т. 2-с Одуну нэь. «Тэлгэьэ Кирилэ». 1942 с. Армия5а ын.ырыллыбыта. Уралга Бершеть байыаннай лаа5ырыгар 19-с ТХБр састаабыгар байыаннай уорэххэ сылдьан,ыалдьан торообут дойдутугар тон,н,ор. 1959 с. куртах рагынан ыалдьан олбутэ.

 

Петров Яков Иннокентьевич

 1921 с.т. Кировскай нэь. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыта. 19-с ТХБр киирсэн, Ильмень куол мууьунаа5ы кыргыьыытыгар кыттан, 1943 с. олунньу 23 к. ата5ын тосту ыттаран госпитальга киирэн эмтэммитэ. Кини ити кун араанньы буолуон ининэ снайперскай винтовканнан суурбэччэ немеьи ытыалаан олорбутэ. Онно « Бойобуой утуолэрин иьин» мэтээлинэн на5араадаламмыта.1943 с. инбэлиит буолан дойдутугар эргиллибитэ. 1993 с. кулун тутар 21 к. Дьокуускай куоракка ыалдьан олбутэ.

 

Исаков Семен Васильевич

 1922 с.т. 2-с  Одуну нэь. Тугэнэ. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырылыбыта.Бастаан 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Пермь к. таьыгар байыаннай бэлэмнэниини барар кэмигэр ыалдьан госпитальга киирбит. Салгыы утуорэн авиационнай собуокка  улэлээбит. 1951 с. демобилизацияламмыта. 1974 с. куртах рагынан ыалдьан олбутэ.

 

 

 

 

МЫТААХ НЭЬИЛИЭГИТТЭН.

 

Андреев Семен Николаевич

1920 с.т. Мытаах нэь. Правда к-з. 1942 с. ын.ырылыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар,1943 с. олунньу 23 к. Ильмен куоллээ5и кыргыьыыга кыттыбыта. 1943 с. атырдьах ыйын 23 к. снаряд оскуолатыгар ун,а оттутугэр ун.уо5ун алдьаттаран, ыараханнык бааьыран  инбэлиит буолбута. Онон 1944 с. бала5ан ыйыгар сыыйыллан, дойдутугар, «Хорсунун иьин» мэтээллээх кэлбитэ. 1971с. от ыйын 5 к. ыалдьан Бэрдьигэстээхэ олбутэ.

 

Дьячковскай Иван Саввин

 1919 с.т. Мытаах нэь. 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыта. Кини  19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга кыттыыны ылбыт. Онтон 175 арт. Зенитэн сп рядовойа. 1943 с. муус устар 23 к. 1896 №-дээх ЭГ сэриилэьэ сылдьан ылбыт бааьыттан олбут. Владимирскай уоб. Вязники к. Аргичевская дэр. комуллубут.

 

Константинов Дмитрий Иннокентьевич

 1922 с.т. Мытаах нэь. « Большевик » к-з. Сэриигэ 1942 с. ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Уралга бэлэмнэнии уорэххэ уорэнэ сылдьан, 1942 с. ахсынньы 15 к. ыалдьан госпилальга киирбит. 1943 с. олунньу 12 к. ыалдьан олбут ( алиментарная дистрофия). Молотов к. сан,а кылабыыьатыгар комуллубут.

 

Марков Егор Филиппович

 1919 с.т. Мытаах. 1942 с. Армия5а ын.ырыллыбыта. 1943 с. олунньу 20 к 1991 №-дээх ЭГ олбут. Ленинградскай уоб. Новогородскай ор. Залог дэр. комуллубут.

 

Никитин Семен Игнатьевич

 1922 с.т. Мытаах нэь.1942  ын,ырыллыбыта. 19-с састаабыгар сылдьан, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга сылдьан, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмен куоллээ5и Кыргыьыыга киирсибитэ.Бу кыргыьыыга ун,а ата5ын тоьутан, 8 ый госпитальга эмтэнэн, 1943 с. ахсынньыга  торообут дойдутугар эргиллибитэ. 1996 с. муус устар 6 к. ыалдьан олбутэ.

 

Петров Иннокентий Григорьевич «Чоомуот Лэгэнтэй»

1913 с.т. Мытаах нэь. Ленин к-з. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта.Бастаан 19-с ТХБр  састаабыгар сылдьан Уралга байыаннай бэлэмнэниини барбыта, онтон 19 злп сылдьыбыта, кэнники 241 сп састаабыгар киирэн 1943 с. Курскай То5ой дэммит кыргыьыыга киирэн, ун,а илиитигэр бааьырбыта, итиэннэ тымныйан тын,а сэллигинэн ыалдьыбыта 1943 с. бутуутэ торообут дойдутугар эргиллибитэ. 1970 с. тохсунньу 31 к. ыалдьан олбутэ.

 

Парфенов Роман Платонович

1921 с.т. Мытаах нэь. 1942 с. сэриигэ ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр 1 хайыьар батальонун рядовойунан сылдьан, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар олбутэ. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Залог дэр. комуллубутэ.

 

Похомов Федор Романович

 1919 с.т. Мытаах нэь. Сиинэтэ. 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар киирэн Ураалга байыаннай бэлэмнэниини ааьан, 1943 с. олунньу  23 к. Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга  олбут.

 

Саввин Иван Михайлович

 1919 с.т. Мытаах нэь. Дьиикимдэ. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыт. 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн, байыаннай уорэ5и ааьан, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень кол кыргыьыытыгар кыттыбыта. 1943 с. кулун тутар 23 к. сэриилэьэ сылдьан, остоохтон ылбыт бааьыттан 1975 №-дээх байыаннай госпитальга олбут. Кини ун,уо5а Тула к. Всесвятскай кылабыыьатыгар комуллубут.

 

МААЛТААНЫ НЭЬИЛЭГИТТЭН.

 

Андреев Макар Николаевич

 1915 с.т. Маалтааны нэь. Тон,уулаах. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыт. Кини 19-с ТХБр  киирсэн, тыылга сулууспалабыта. 1943 с. муус устар 7 к. олбутэ. Ленинградскай уоб. Старорусскай  ор.комуллубут.

 

Андреев Николай Николаевич 1

 1920 с.т. Маалтааны нэь. Тон,уулаах. Сэриигэ иккис хомуурга 1942 с. ын.ырыллыбыт. 19-с. ТХБр састаабыгар 1 хайыьар батальонун  рядовойунан сылдьан, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар олбут. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Залог дэр. комуллубутэ.

 

Гаврильев Семен Николаевич «Еебуллэ»

 1920 с.т. Маалтааны нэь. Иккис хомуурга 1942 с. Армия5а ын.ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар киирэн байыаннай уорэ5и ааьан, 1943 с. олунньу 23 к.Ильмень куол кыргыьыытыгар сылдьан олбутэ.

Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Залог дэр. комуллубутэ.

 

Заровняев Евдоким Александрович.

 1920 с Маалтааны нэь. 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта. Уралга 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн байыаннай уорэххэ сылдьан,ыалдьан, госпитальга эмтэнэр. Салгыы 1943 с. атырдьах ыйыттан ыла 337-с. Лубненскай Кыьыл Знамялаах, Суровов, Богдан Хмельницкэй орденнардаах дивизия контрразведкатын «Смерш» отделыгар отделение командирынан сэриилэспитэ.1970 с. муус устар 5 к. Бэрдьигэстээхэ олорон олбутэ.

 

 Заровняев Петр Семенович- «Кыраьа»

1917 с.т. Маалтааны нэь. Пушкин к-з. 1942 с. сэриигэ ын,ырыллыбыта. Кини 19-с ТХБр састаабыгар киллэриллэн, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта.1943 с. сэриилэьэ сылдьан олбут.

 

Заровняев Степан Филиппович

1905 с.т. Маалтааны, Пушкин к-з. 1941 с. Армия5а ын,ырыллыбыт. 1943 с. олунньу 23 к. сэриигэ олбут.

 

МАН,АНЫ НЭЬИЛИЭГЭ.

 

Баишев Афанасий Андреевич

 1917 с.т. Ман,аны нэь. «Ыччат кууьэ» к-з. 1942 с. сэриигэ ын,ырыллыбыта.Уралга байыаннай уорэ5и ааьан, 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта. Онтон 23-с ТХБр сулууспалаабыта,рядовой.1943 с. ыам ыйын 6 к. госпитальга олбут.Молотов к. кылабыыьатыгар комуллубут.

 

Баишев Михаил Андреевич

1921 с.т. Ман,аны. «Ыччат кууьэ» к-з.1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыт. 19-с. ТХБр 1 туспа хайыьар батальонун рядовойунан  сылдьан, 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар олбут. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Залог дэр. комуллубут.

 

Данилов Василий Спиридонович-«Чонкур Баьылай»

1921 с.т. Ман,аны нэь. «Сан,а хардыы» к-з. 1942 с. Горнайтан сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыт. 19-с. ТХБр 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыттыылаа5а. Ити сыл сылдьан ун,а санныгар ыараханнык бааьыран, 7 ыйы быьа байыаннай госпитальга эмтэнэн, инбэлиит буолан 1943 с. бутуутугэр торообут дойдутугар эргиллибитэ. Сэрииттэн кэлэн баран колхоз, совхоз бастын,  булчута,  чулуу табыьыт. Колхоз бухгалтерынан улэлээбитэ. 1969 с. олунньу 28 к. ыалдьан олбутэ.

 

Капитонов Прокопий Яковлевич

 1922 с.т. Манн,аны нэь 1942 с. Армия5а ын,ырыллыбыта. 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар олбут.  19-с ТХБр 1 батальонун  рядовойа. Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Взвад  дэр комуллубут.

 

Никифоров Николай Спиридонович

 1919 с.т. Ман,аны. «Ыччат кууьэ» к-з.1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыт. 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень кыргыьыытыгар олбут. 19-с ТХБр рядовойа.

 

Осипов Николай  Афанасьевич

1918 с.т. Ман,аны. Стаханов к-з.1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыт.19-с ТХБр рядовойа. 1943 с. олунньу 23 к. Ленинградскай уоб. Таснинскай ор. Смердынь дэр. сэриилэьэ сылдьан олбут.

 

 

Петров Николай Степанович- «Ньоох  Ньукулай»

1917 с.т. Ман,аны. Сан,а хардыы к-з.1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар 19-с ТХБр рядовойунан кыттыыны ылбыт. Онтон 119 гв. сд.344  гв сп састаабыгар сэриилэспит. 1944 с. олунньу 28 к. сэриигэ олбут. Калининскай уоб. Пустошенскай ор. Фролова дэр. комуллубут.

 

 

1 ОДУНУТТАН.

 

Андреев Константин Данилов

1917 с.т.1 Одуну нэь. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыт. Кини 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн, 1943 с. олунньу 23 к. сэриигэ кыттыыны ылбыта. Кэлтин 127 туспа сбр рядовойунан сылдьан сэриилэспитэ. 1943 с. кулун тутар 17 к. сэриилэьэ сылдьан остоох буулдьатыттан олбутэ. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Медведино дэр. со5уруулу илин 1 км сиргэ, ойуурга комуллубут.

 

Иванов Константин Васильевич

 1919 с.т. 1 Одуну нэь. Мархааны к-з. 1942 с. сэриигэ  ын,ырыллыбыт.1943 с. олунньуга ТХБр састаабыгар киирсэн Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыт. Салгыы 282 сд. 374 сп рядовой  саллаатынан сулууспалаабыт.1943 с. атырдьах ыйын 6 к. сэриилэьэ сылдьан олбут. Ленинградскай уоб. Вязки дэр.Подора сэл. комуллубут.

 

Кириллин Петр Петрович- «Хаатын,ка Буотур»

1923 с.т. 1 Одуну нэь. Мархааны к-з. 1942 с. Армия5а  ын,ырыллыбыт. 19-с  ТХБр  састаабыгар сылдьан 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыт. Кини сирэйигэр, хан,ас  хара5ар ыараханнык бааьыран 1943 с. бутуутугэр дойдутугар эргиллибитэ. 1950 с. Дьокуускайга  олохсуйбута, рабочайдаабыта. 1967 с. ыалдьан олбутэ.

 

Ноговицын Ананий Васильевич

1922 с.т. 1 Одуну нэь. Мархааны к-з. 1942 с. сэриигэ  ын,ырыллыбыт. Кини 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта. 1 туспа батальон рядовойа. 1943 с. кулун тутар 7 к. сэриилэьэ сылдьан олбут.

Ленинградскай уоб. Срарорусскай  ор. Взвад  дэр комуллубут.

 

Ноговицын Роман Васильевич

 1919 с.т. 1 Одуну нэь. 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыт. 1943 с. 19-с ТХБр састаабыгар киирэн сэриилэспит. Кыргыьыыга сура5а суох суппут. 

 

Ноговицын Роман Михайлович

1914 с.т. 1 Одуну нэь. Ворошилов к-з.1942 с. Армия5а ын.ырыллыбыт. 1943 с. кулун тутар ыйга сура5а суох суппут.

 

Никоноров Данил Иннокентьевич

 1919 с.т.1 Одуну нэь. Кыьыл Сулус к-з. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын.ырыллыбыт (иккис хомуурга). 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыт. Онтон 127 туспа сбр рядовойунан сылдьан. Сэриигэ 1943 с. кулун тутар 18 к. олбут. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Медведино дэр комуллубут.

 

Наумов Ион Никифорович

 1920 с.т. 1 Одуну нэь. Мархааны к-з. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а  ын,ырыллыбыт. Ленинградскай туьаайыыга 22- с ТХБр састаабыгар сэриилэьэ сылдьан, 1943 с. кулун тутар 25 к. Старай Русса  таьыгар тоботун ун,уо5ун алдьаттаран уонна ун,а санныгар икки ыарахан баьырыыны ылан байыаннай госпитальга эмтэммитэ. 1943 с. сэриилэьэр Армияттан босхолонон торообут дойдутугар эргиллибитэ.Сэриигэ хорсунун иьин Албан аат 111 степеннаах  орденнаах, «Хорсунун иьин» мэтээллээх кэлбитэ.

 

Дьячковскай Семен  Федорович

1922 с. 2 Одуну. 1942 с. Горнайтан барбыта, 1946 с. демобилизацияламмыта. 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга бастакы бойобуой сурэхтэниини ылбыта. Онтон кэнники 7 гв. Сд 20 сп, 26 гв. сп састаабыгар сэриилэспитэ, хан.ас хара5ар бааьырбыта.Кордорбут хорсун быьыыларын бэлиэтээн Правительство Кыьыл Сулус уордьанынан на5араадаламмыта. Сэрии кэннинээ5и эйэлээх кэмн,э оройуон оло5ун сайдыытыгар улахан комотун иьин «Саха республикатын норуотун хаьаайыстыбатын утуолээх улэьитэ» диэн бочуоттаах аат ин.эриллибитэ.1994 с. муус устар 27 к. ыалдьан олбутэ.

 

ОКТЯБРЬСКАЙ НЭЬИЛИЭГЭ.

 

Васильев Николай Иннокентьевич

1917 с.т. Октябрьскай нэь. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар  олбутэ.19-с ТХБр 1 туспа хайыьар батальонун рядовойунан сылдьан сэриигэ кыттыбыта. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Залог дэр. комуллубут.

 

Егоров Дмитрий Петрович- «Куолэй Миитэрэй»

1922 с.т. Октябрьскай нэь. 1942 сэриигэ ын,ырыллыбыта. Кини бастаан 19-с ТХБр састаабыгар сылдьан 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куоллээ5и кыргыьыыга кыттыбыта. Кэнники агдатын остоох буулдьата курдары котон, ыараханнык бааьыран, инбэлиит буолан 1944 с. торообут дойдутугар эргиллибитэ.1945 с. от ыйын 5 к. сэриигэ ылбыт бааьыттан тын,ата  сытыйан олбутэ.

 

Егоров Максим Степанович

1920 с.т. Октябрьскай нэь.Бадарааннаах. 1942 сэриигэ ын,ырыллыбыта. Уралга Бершеть станция5а 19-с ТХБр састаабыгар уорэнэ сылдьан, ыалдьан торообут дойдутугар эргиллибитэ. 1947 с. сэллик ыарыыттан олбутэ.

 

Жирков Григорий Данилович

 1920 с.т. Октябрьскай нэь. 1942 сэриигэ ын,ырыллыбыта. Уралга Бершеть станция5а 19-с ТХБр састаабыгар байыаннай уорэххэ сылдьан, ыалдьан дойдутугар ыытыллыбыта.Ол эрээри дойдутугар айанаан иьэн аара суолга олбутэ саба5аланар.

 

Жирков Петр Данилович

1921 с.т. . Октябрьскай нэь. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта.19-с ТХБр састаабыгар Уралга Бершеть байыаннай лаа5ырыгар уорэнэ сылдьан ыалдьан ахсынньы 15 к. госпитальга киирбит. 1943 с. сан.атыгар доруобуйатын туругунан торообут дойдутугар тоннубут. 1943 с иккиьин ын.ырыллыбыта уонна Забайкадьскай б/ ч сулуспалаабыта. Япония утары сэрии кыттыылаа5а. 1036 сп рядовой. 1946 с. демобилизацияламмыта.Сэрииттэн кэлэн баран 1952-68 сс. ЛМС бастын, тракториьа этэ.

 

Ковров Сидор Потапович

 1921с.т. . Октябрьскай нэь. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта.1943 с. олунньуга 19-с ТХБр   састаабыгар  сылдьан ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта. Ленинградскай фрон,н,а сэриилэьэ сылдьан хан,ас санныгар  уонна ун,а оттугэр оскуолка5а  араанньы буолан байыаннай госпитальга эмтэнэн, салгыы сэриилэьэн, сэрии бутуор диэри сулууспалаабыта. 1946 с. демобилизацияланан торообут дойдутун булбута. 1990 с. олунньу 13 к. ыалдьан олбутэ.

 

Федоров Василий Васильевич

1922 с.т. Октябрьскай нэь. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. 1943 с. 19-с ТХБр састаабыгар киирсэн Ильмень куол кыргыьыытын кыттыылаа5а. Кэнники атын чаастарга сылдьан элбэхтик сэриигэ кыттыбыта. Илиитигэр, сиьигэр араанньылаах. 1946 с. демобилизацияламмыта. 1984 с. Жатайга олорон ыалдьан олбутэ.

 

Федоров Дмитрий Егорович

 1921 с.т. . Октябрьскай нэь. 1942 сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр састаабыгар киирэн Ильмень куоллээ5и кыргыьыыттан тыыннаах ордон, атын б/ч сулууспалаабыта. 1943 с. кулун тутар 6 к. Новгородскай уоб. Старорусскай ор.сэриилэьэ сылдьан ыараханнык бааьыран, дойдутугар эргиллибитэ.1945 с. ыалдьан олбутэ.

 

СОЛО5ОН НЭЬИЛИЭГИТТЭН.

 

Агеев Дмитрий Александрович

 1923 с.т. Соло5он нэь. Чкалов аатынан к-з. 1942 с. сэриигэ ын.ырыллыбыта уонна сайыныгар 1943 с. Курскай То5ой кыргыьыытыгар ун,а хара5ар бааьыран ити сыл бутуутугэр дойдутугар эргиллибитэ. 21-с ТХБр састаабыгар Ильмень куолгэ бастакы сурэхтэниитин ааспыта.Бэрдьигэстээхэ олорон,ыалдьан 2000 с. олунньу 19 к. олбутэ.

 

Дьяконов Никон Константинович

1914 с.т. Соло5он нэь. Армия5а 1942 с. ын.ырыллыбыта. 1943 с. 19-с ТХБр сэриилэспитэ, кэнники 727 №-дээх байыаннай ыскылаакка сулууспалаабыт. 1944 с. атырдьах ыйын 9 к. сэллигинэн ыалдьан 1729 №-дээх ЭГ  эммтэммит.1944 с. бала5ан ыйын 12 к. доруобуйата молтоон торообут дойдутугар кэлбитэ. 1945 с. алтынньы.10 к. ыарыыта бэргээн олбутэ.

 

Максимов Павел Иванович-Такы Байбал

1911с.т. . Соло5он нэь. 1943 с. олунньу 23 к. Ильмень куол кыргыьыытыгар олбут. Ленинградскай уоб. Старорусскай ор. Залог дэр комуллубут. 19- с ТХБр рядовой саллаата.

 

Максимов Прокопий Иннокентьевич

1921 с.т. Соло5он нэь. 1942 с сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыт. 19-с ТХБр састаабыгар киллэриллибит уонна  Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыыны ылбатах, ыалдьан б/госпитальга эмтэммит.Ол эрээри кини213 сд 702 сп 2 батальонун кэккэтигэр рядовойунан сылдьан, сэриигэ сылдьан 1943 с. от ыйын 29 к. олбут. Курскай уоб. Щебековскай ор. Пуляевка сэл комуллубут.

 

Осипов Петр Васильевич

 1922 с.т. Соло5он нэь. 1942 с сэриигэ ын,ырыллыбыт.1943 солунньуга 19-с ТХБр састаабыгар сэриилэспит.1944 с. от ыйыгар сэриилэьэ сылдьан сура5а суох суппутэ.

 

Павлов Николай Николаевич

1911с.т.Соло5он нэь. 1942 с. сэриилэьэр Армия5а ын,ырыллыбыта. Уралга Бершеть байыаннай лаа5ырыгар алта ый уорэнэн баран, ыалдьан босхолонон 1943 с. тохсунньуга дойдутугар эргиллибит. 1944 с. иккиьин ын,ырыллан Забайкальскай фронт чаастарыгар сулууспалаабыт. 278 сд 855 сп састаабыгар сылдьан Япония утары сэриигэ кыттыбыта.1946 с. демобилизацияламмыта.Колхоз бэрэсэдээтилинэн,биригэдьииринэн,Сэбиэт бэрэсэдээтилинэн , кэнники тутуу прорабынан улэлээн биэнсийэ5э тахсыбыта.1994 с. дойдутугар ыалдьан олбутэ.

 

Романов Егор Павлович

 1924 с.т. Соло5он нэь. Сталин к-з. 1942 с. сэриигэ ын,ырыллыбыта.19-с ТХБр састаабыгар кыттан 1943 с. олунньуга Ильмень куол кыргыьыытыгар кыттыбыта. 1 батальон рядовойа. 1943 с. муус устар 2 к. 1147 №-дээх ЭГ сэриилэьэ сылдьан ылбыт бааьыттан олбутэ.Ярославль к. Леонтьевскай кылабыыьатыгар комуллубут.

 

Степанов Феофан Филиппович

1921 с.т. Соло5он нэь.Армия5а 1942 с. ын,ырыллыбыта. 19-с ТХБр рядовойа. 1943 с. кулун тутар 20 к. Молотов байыаннай госпиталыгар ыалдьан олбутэ.

 

Семенов Гаврил Дмитриевич- «Сэлээьин»

1921 с.т. Ньурбагаанчына. Калинин к-з.

Сэриигэ 2 хомуурга  1942 с. ын,ырыллыбыта.19-с ТХБр састаабыгар сылдьан сэриилэспитэ, ата5ар араанньылаах,контузиялаах. 1945 с. демобилизацияламмыта.Колхозка,совхозка  производство араас салааларыгар улэлээбитэ.Кадровай булчут этэ. 1989 с. ыалдьан олбутэ.

 

bottom of page